Rau sam hay còn gọi là mã xỉ hiện. mã xỉ thái, trường thọ thái,… có vị chua, không độc, có tính lạnh. Ngoài công dụng là loại thực phẩm giàu giá trị dinh dưỡng, cây rau sam còn là dược phẩm với nhiều công dụng đối với sức khỏe con người.
1. Các tác dụng của cây rau sam đối với sức khỏe
Rau sam còn được gọi với các tên khác trong dân gian như: mã xỉ hiện, trường thọ thái hay mã xỉ thái,… Đây là một loại cây thân cỏ, thường mọc dại tại các vùng đất ẩm ướt.
Rau có vị chua, mát và không đắng. Trừ phần rễ thì các bộ phận còn lại của rau đều có thể đem đi chế biến. Ngoài việc được sử dụng như một loại thực phẩm đơn giản, rau sam còn được đánh giá là một vị thuốc quý với nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe như sau:
Tốt cho hệ thần kinh
Một trong những tác dụng hàng đầu của rau sam được chứng minh là khả năng bảo vệ hệ thần kinh, hỗ trợ điều trị bệnh Parkinson. Nguyên nhân là do các thành phần được tìm thấy trong rau có tác dụng loại bỏ các gốc tự do, giảm quá trình chết đi của tế bào thần kinh trong cơ thể.
Rau tốt cho hệ thần kinh của cơ thể
Bên cạnh đó, các chất trong rau sam cũng có tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh do tình trạng thiếu oxy gây ra, cũng như ức chế enzym acetylcholinesterase – chất thường gặp đối với người mắc Alzheimer. Do đó, sử dụng rau cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị Alzheimer.
Khả năng chống viêm
Với sự có mặt của omega-3, các chất nhầy và chất khoáng, rau có tác dụng tốt với việc giảm đau, chống viêm. Đặc biệt là với các tình trạng đau do tiêu hóa hay các bệnh liên quan đến đường tiết niệu.
Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Theo kết quả của một số nghiên cứu, việc sử dụng rau mĩ xỉ hiện có thể giúp cải thiện tình trạng của người mắc đái tháo đường type 2. Bởi rau có tác dụng giảm các axit béo tự do có trong máu, giảm tình trạng kháng insulin trong cơ thể, giảm đường huyết đói và giảm tăng men gan.
Rau mã xỉ thái rất tốt cho người bị tiểu đường type 2
Tốt cho tim mạch
Với hàm lượng khá cao Omega-3 và Kali, rau có tác dụng tốt với việc cải thiện sức khỏe tim mạch, hạn chế tình trạng rối loạn nhịp tim, điều chỉnh hàm lượng cholesterol có trong máu và giúp huyết áp được ổn định hơn,…
Tốt cho hệ tiêu hóa
Với chất này có sẵn, rau sam được đánh giá là hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa và tiết niệu, cải thiện tình trạng táo bón, đường ruột,… Ngoài ra, rau cũng có tác dụng đào thải chất dịch dư thừa trong cơ thể, từ đó giúp bạn giảm cân hiệu quả hơn.
Thanh lọc cơ thể, giải nhiệt
Rau có tính mát nên có tác dụng rất tốt với việc thanh lọc và giải nhiệt cho cơ thể. Bạn có thể sử dụng rau sam với nhiều cách chế biến khác như nấu canh, ép nước uống, sắc nước,…
Tốt cho hệ thống xương khớp
Trong rau có chứa hàm lượng cao canxi tốt cho sự chắc khỏe của hệ thống xương khớp. Cùng với đó, vitamin E và chất glutathione có tác dụng bảo vệ màng tế bào khỏi sự ảnh hưởng của tác yếu tố gây hại.
2. Một số bài thuốc dân gian từ cây rau sam:
2.1. Trị nổi mề đay mẩn ngứa, sốt phát ban:
Lấy một nắm cây rau sam rửa qua nhiều lần với nước để loại bỏ lớp bụi bẩn và tạp chất. Sau đó, giã nát toàn bộ rau sam, chắt lấy phần nước cốt để uống, phần bã để chà xát lên vùng da bị tổn thương. Thực hiện mỗi ngày 1 lần để cải thiện bệnh lý về da.
2.2. Trị ngộ độc thuốc:
Dùng một nắm cây rau sam tươi rửa sạch nhiều lần, sẽ tốt hơn nếu rửa chúng với nước muối pha loãng. Cho vào máy xay để xay nhuyễn. Chắt lấy phần nước để uống, phần bã dùng để đắp vào rốn.
2.3. Chữa dịch sản hậu ra nhiều:
60g rau sam khô đem rửa sạch sắc lấy nước dùng. Chia làm 2 lần dùng. Nếu không có khô bạn có thể dùng với 200g rau sam tươi.
2.4. Trị giun:
50g rau sam tươi, rửa sạch, giã nát vắt lấy nước. Uống nước ép rau sam vào buổi tối trước khi đi ngủ hoặc uống vào buổi sáng trước khi ăn khoảng 4 giờ. Uống liền trong 3 – 4 ngày bạn sẽ thấy giun ra ngoài theo phân. Phương cách này hữu hiệu với giun kim và giun đũa.
2.5. Trị trướng bụng:
300 – 500g rau sam, rửa sạch, chia làm 2 lần dùng, mỗi lần 150g, thái nhỏ, nấu lẫn với nước vo gạo nếp lần 2 tạo thành một thứ canh hơi sệt.
2.6. Trị phụ nữ bị bạch đới:
30g rau Sam rửa sạch giã nát, vắt lấy nước cốt trộn chung với 2 lòng đỏ trứng gà, trộn đều rồi bắc lên bếp đun sôi để uống.
2.7. Trị chứng ngứa âm đạo:
Dùng rau sam khô hoặc rau sam tươi. Đem rau sam tươi hoặc khô sắc để lấy nước ngâm rửa âm đạo. Thực hiện mỗi ngày hai lần vào buổi trưa và tối trước khi đi ngủ.
Lưu ý:
Không nấu quá chín, đung sôi quá lâu.
Không sử dụng cho phụ nữ có thai.
Người bệnh có thể tạng hư hàn, hay đi tiêu lỏng, cần phối hợp với những vị thuốc cay, ấm để không làm trệ tỳ khi sử dụng loại rau này.
Người có tiền sử sạn thận nên thận trọng dùng loại dược liệu này.
